Biblioteka

KSIĄŻKI AUTORSTWA ARTURA SANDAUERA

Proza
Utwory prozatorskie poświęcił kryzysowi wartości w warunkach okupacji i getta: "Śmierć liberała" (1949), jak też wątkom autobiograficznym i autoidentyfikacyjnym: "Zapiski z martwego miasta. Autobiografie i parabiografie" (1963), wydawane później łącznie jako "Proza".

O sytuacji pisarza polskiego pochodzenia żydowskiego
Eseje, drukowane początkowo w odcinkach na łamach "Życia literackiego" i "Polityki", są próbą naświetlenia warunków, w  jakich dokonywał się w wieku XX proces asymilacji polskich Żydów do kultury ogólnonarodowej..  We współczesnej twórczości literackiej Sandauer poszukuje skomplikowanych, pełnych wewnętrznych napięć i zewnętrznych urazów, losów tej cząstki kultury polskiej, która stała się dziełem pisarzy pochodzenia żydowskiego.  

.

Byłem

Ostatnia książka Sandauera, ukazała się bezpośrednio po jego śmierci, podsumowując życie i  przewidując odejście autora. Początkowo to opis zapatrzenia w polskość, młodego Żyda i w polską część miasta Sambor. Potem relacja  z prób organizowania oporu w getcie i przetrwania wojny. Dalej  walka  z socrealizmem  i narastający konflikt ze środowiskiem które, przeistoczyło się po 56 roku, z piewców stalinizmu w libałów i demokratów.... Książka powstała pod koniec życia, prawdopodobnie juz w czasie trwania, nie zdiagnozowanej w porę choroby....

Sytuacja społeczno - polityczna 89 roku, obrady Okrągego Stółu  tak zdominowały życie, iż reakcja na  pojawienie się ksiązki była minimalna...

Bez Taryfy Ulgowej

Publikacje z 1956 i 57 r i książka  "Bez taryfy ulgowej" rozpoczęły  odejście od doktryny socrealizmu. Fachowy termin "bez taryfy ulgowej" przyjął się w języku potocznym. Po latach widać, iż Sandauer dostrzegał już wtedy przekształcanie się środowisk stalinowców i piewców socrealizmu, w neoliberałów i demokratów.... W zbiorze "Bez taryfy ulgowej", Sandauer poddał ostrej krytyce kilku nurtów literatury polskiej: "Ich reprezentantami uczynił Adolfa Rudnickiego (narcystyczny melodramat), Jerzego Andrzejewskiego (szkolne moralizowanie), Antoniego Słonimskiego, Jana Kotta (powierzchowny racjonalizm)". [W.M. (Włodzimierz Maciąg), "Mały słownik pisarzy polskich", część II, Warszawa 1981].

Druk pierwszych artykułów początkowo  uniemożliwiała cenzura.  Sandauer był pierwszym pisarzem zamieszkałym w kraju, który odważył się publikować w paryskiej " Kulturze ".

Felietony i reportaże 1945 - 1988 

Mniej specjalistyczne, prostsze niż cała reszta twórczości Artura Sandauer, felietony, reportaże. Nie był stałym współpracownikiem Przekroju, jednak czasem coś ukazywało się w tym popularnym tygodniku. Fundacja Przekroju udostępnia skany tych publikacji. Ukazywały się  one sporadycznie, poczynając od 1945 roku...

TŁUMACZENIA

• Księga Rodzaju
• Johann Wolfgang Goethe Faust: tragedii część pierwsza
• Andre Breton, pierwszy Manifest surrealizmu ( Twórczość nr 2,  1969 )
• Arystofanes Chmury, Żaby, Ptaki
• Ajschylos, Agamemnon
• Włodzimierz Majakowski, Dobrze
• Rainer Maria Rilke, Poezje